Rampen en noodsituaties kun je niet plannen, maar je voorbereiden, kan wel! Samen met de Provinciale Veiligheidscel en experten ter zake, analyseert en evalueert de gouverneur de mogelijke risico's op het Limburgse grondgebied. Het federale en de gemeentelijke niveaus hanteren dezelfde manier van werken.
Nood- en interventieplannen
De gemeentelijke en provinciale veiligheidscellen maken noodplannen. Daarin kun je twee niveaus onderscheiden:
- de algemene plannen: om gepast te kunnen reageren op een brede waaier aan noodsituaties
- de bijzondere plannen: voor het beheer van specifieke risico's zoals nucleaire rampen, overstromingen of ongevallen met gevaarlijke stoffen.
Tijdens een noodsituatie is een goede coördinatie van de verschillende "disciplines" essentieel:
- discipline 1: hulpverleningsoperaties (brandweer en civiele bescherming)
- discipline 2: medische, sanitaire en psychosociale hulpverlening
- discipline 3: de politie van de plaats van de noodsituatie
- discipline 4: logistieke diensten (technische dienst, defensie, civiele bescherming, ...)
- discipline 5: informatie.
Elke discipline heeft een noodplan. Daarin worden zowel de eigen opdrachten, als de manier waarop zij met de andere disciplines samenwerken, gespecifieerd.
Oefening verhoogt niveau van voorbereiding
De efficiëntie en de effectiviteit van noodplannen, taken en verantwoordelijkheden en de samenwerking tussen disciplines kunnen enkel bijgestuurd worden, als ze getest worden. Regelmatig oefenen leidt tot verfijning van de procedures. Naast alarmeringsoefeningen en tafeloefeningen (groepsdiscussies aan de hand van een presentatie) worden ook grote terreinoefeningen georganiseerd.
Noodplanning in de Euregio
Noodsituaties kennen geen grenzen. De veiligheid en gezondheid van de inwoners van de Euregio Maas-Rijn is dan ook een gezamenlijke verantwoordelijkheid van tal van publieke diensten. Samenwerking is daarbij het sleutelwoord.
Europese projecten (Interreg) versterken de euregionale samenwerking. Binnen het thema "veiligheid" is de provincie Limburg partner in de projecten Emric+ (grensoverschrijdend beleid fysieke veiligheid) en Emrod (grensoverschrijdend criminaliteitsbeleid).
Wil je meer weten over noodplanning in het algemeen? Raadpleeg het koninklijk besluit van 16 februari 2006 (Nood- en interventieplannen).
Crisisbeheer
Operationele en beleidscoördinatie
Bij een ernstige noodsituatie hoor je wel eens spreken over een afgekondigde "fase". Afhankelijk van de aard van de noodsituatie is dat een gemeentelijke, provinciale of federale fase. De verantwoordelijkheid voor het beheer van de noodsituatie berust dan respectievelijk bij de burgemeester, de gouverneur of de minister. Zij nemen, in overleg met vertegenwoordigers van elke discipline, de belangrijkste beslissingen.
Deze worden omgezet in operationele richtlijnen en acties op het terrein. Onder leiding van één eindverantwoordelijke zorgen de disciplinehoofden voor een goed verloop van die acties in een structuur die de CP-Ops wordt genoemd (commandopost operaties).
Crisisinformatie
Tijdens een ramp is crisiscommunicatie van cruciaal belang. Er bestaan drie vormen van crisiscommunicatie:
- informatie aan de slachtoffers en hun verwanten
- praktische informatie en richtlijnen aan de bevolking
- informatie aan de pers.
Crisiscommunicatie wordt gevoerd via verschillende kanalen.
De klassieke kanalen zijn radio, televisie en de websites van de verschillende (lokale) overheden. Daarnaast winnen de sociale media, zoals Twitter en facebook, alsmaar aan belang.
Tenslotte is er BE-Alert. BE-Alert is een alarmeringstool waarbij je, als je betrokken bent, rechtstreeks een bericht of een gesproken boodschap ontvangt via je gsm. Inschrijven is kosteloos.
